Το Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη παρουσιάζει μια μεγάλη έκθεση με τίτλο «Περικλής και Ντίκος Βυζάντιος: Ζωγραφικές Συγγένειες και Αντιθέσεις», όπου σκιαγραφείται η πορεία των δύο καλλιτεχνών, πατέρα και γιου
139 έργα των κορυφαίων ζωγράφων Περικλή και Ντίκου Βυζάντιου, πατέρα και γιου, παρουσιάζονται για πρώτη φορά μαζί στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη, αναδεικνύοντας τις ζωγραφικές συγγένειες, αλλά και τις αντιθέσεις τους. Η έκθεση φωτίζει τη δημιουργική περιπέτεια, τους σημαντικούς σταθμούς της πορείας των δύο καλλιτεχνών, την εποχή που έζησαν και την επαφή τους με την ευρωπαϊκή τέχνη του 20ου αιώνα.
Η αντιπαράθεση αυτών των δύο ζωγραφικών κόσμων αποκαλύπτει τον διαφορετικό χαρακτήρα τους, καθώς ο καθένας αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή από τη δική του σκοπιά με το μυστηριακό σύμπαν της δημιουργίας.
Μέρος των έργων προέρχεται από τη συλλογή του εγγονού του Περικλή Βυζάντιου, Αλέξανδρου Λιακόπουλου και συμπληρώνεται με δανεισμούς από τις ιδιωτικές συλλογές του Αντώνη Κομνηνού, του Νίκου Παπαγεωργίου, του Κυριάκου Τσιφλάκου, του Χρήστου Λαρσινού και από το ΕΜΣΤ.
«Η συγγένεια και οι αντιθέσεις δύο μεγάλων ζωγράφων ήταν αυτό που προκάλεσε το ενδιαφέρον μου να μελετήσω βαθύτερα το έργο και των δύο δημιουργών, του πατέρα και του γιου και να αντιπαραθέσω τα έργα τους. Είναι δύο ζωγράφοι βαφτισμένοι στον ελληνικό πολιτισμό, αλλά και με βαθιά γνώση της ευρωπαϊκής ιστορίας και της τέχνης, κυρίως της γαλλικής.
Η έκθεση αναπτύσσεται μέσα από σημαντικά και πολύτιμα έργα της εξελικτικής πορείας τους, όπου εκεί φανερώνονται οι τάσεις, οι επιρροές αλλά και η βαθιά γνώση που είχαν για το τι γινόταν στην Ευρώπη, ερχόμενοι αντιμέτωποι με τα μεγάλα κινήματα των ανατροπών, πέρα από μια πιστή απόδοση της οπτικής πραγματικότητας, με τους κλασικούς κανόνες, αλλά με μία έρευνα και με μία ερμηνεία διαφορετική, το τι είναι πραγματικότητα. Οι ανθρωποκεντρικές συνθέσεις και των δύο είναι πολύ γνωστές. Και οι δύο βυθίζονται πάνω στην ουσία και την πορεία του ανθρώπου στη μικρή ή μεγάλη ιστορία των ανθρώπων» αναφέρει ο επιμελητής της έκθεσης Τάκης Μαυρωτάς.
Φέτος συμπληρώνονται 131 χρόνια από τη γέννηση του Περικλή Βυζάντιου και 101 χρόνια από τη γέννηση του γιου του Ντίκου Βυζάντιου. Και οι δύο αγάπησαν με πάθος τόσο την παραστατική, όσο και την αφαιρετική ζωγραφική, επηρεάστηκαν από την παραμονή τους στο Παρίσι, πειραματίστηκαν με την τέχνη τους και συνομίλησαν με τους σύγχρονούς τους δημιουργούς.
Τώρα πατέρας και γιος συνυπάρχουν και πάλι δίπλα δίπλα μέσα από τα έργα τους. Πρωταγωνιστές στις δημιουργίες τους είναι η ανθρώπινη μορφή και το ελληνικό τοπίο. Ο Τάκης Μαυρωτάς μας μίλησε για τις θεματικές και το ιδίωμα των δύο ζωγράφων:
«Είναι δύο καλλιτέχνες που σεβάστηκαν ανυπόκριτα την τέχνη. Δύο ζωγράφοι οι οποίοι ήταν πιστοί με τον εαυτό τους. Ο Ντίκος Βυζάντιος έφτασε στο Παρίσι με άλλες σημαντικές προσωπικότητες από την Ελλάδα το 1946 με το Ματαρόα. Είχε την χαρά το 1959 να γνωριστεί με τον Ευγένιο Ιονέσκο. Τρία χρόνια αργότερα ο Ιονέσκο του γράφει το πρώτο αισθητικό δοκίμιο, μιλώντας για την καθαρότητα της δουλειάς του, γι’ αυτό το ζωγραφικό κόσμο, που είναι τραγικός, αλλά είναι ο κόσμος μας. Αυτόν αποδίδει μέσα από τις εκρήξεις. Ο Ευγένιος Ιονέσκο και ο Μισέλ Φουκώ είναι αυτοί που στερέωσαν το έργο του Ντίκου Βυζάντιου.
Είναι δύο ζωγράφοι που μέσα σε αυτούς καταγράφεται και αποτυπώνεται ένα κομμάτι της δικής μας ιστορίας, με έργα παραστατικά, αφαιρετικά, με έργα που υμνούν την ελληνική φύση και τις αξεπέραστες ομορφιές της. Εδώ αναφέρομαι περισσότερο στον Περικλή Βυζάντιο, που όπως ξέρετε, η Ύδρα αποτέλεσε πηγή της έμπνευσής του. Υπάρχουν ατέλειωτα τοπία που αποκαλύπτουν αυτή τη μοναδική ομορφιά σε όλο τον κόσμο.
Παράλληλα όμως είναι και τα τοπία της Πάτμου που απαθανατίζει, η περίφημη αφαιρετική απόδοση της Ακρόπολης. Είναι ένας ολόκληρος κόσμος που αποκαλύπτεται μέσα από την έρευνα και τις διατυπώσεις του Περικλή Βυζάντιου.
Την σκυτάλη παίρνει στη συνέχεια ο Ντίκος Βυζάντιος με ένα διαφορετικό, μορφοπλαστικό ιδίωμα. Εκείνος έχει τα ασπρόμαυρα, σκοτεινόχρωμα θέματα σε αυτές τις ανθρωποκεντρικές συνθέσεις, τα pierre noir όπως τα αποκαλούσε ο ίδιος πάνω στο χαρτί, όπου καταγράφονται αυτές οι σκοτεινές και δύσκολες ιστορίες που βίωσε η ανθρωπότητα.
Μετά ακολουθούν οι ανθρωποκεντρικές τους συνθέσεις και το παιχνίδι. Μούσα των προβληματισμών του είναι η γυναικεία φιγούρα. Βλέπουμε όμως ξαφνικά και το μπιλιάρδο ή τα τραπουλόχαρτα, δηλαδή το παιχνίδι της ζωής ανάμεσα στο κερδίζω-χάνω, ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο. Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με δύο μεγάλους ζωγράφους, που ήταν αληθινοί με τον εαυτό τους, χωρίς δάνεια ή συσχετισμούς με το έργο άλλων καλλιτεχνών. Ήταν δύο καλλιτέχνες οι οποίοι άγγιξαν την ουσία του κόσμου μας».
Την έκθεση συνοδεύει πολυσέλιδος κατάλογος με χαιρετισμό του Προέδρου του Ιδρύματος, Βασίλη Θεοχαράκη, κείμενα των Στέφανου Δασκαλάκη, Αλέξη Βερούκα, Ιφιγένειας Μποτζάκη, Τάκη Μαυρωτά, καθώς και αποσπάσματα των Δημήτρη Παπαστάμου, Ευγένιου Ιονέσκο, Μισέλ Φουκώ κ.ά., που αναλύουν την προσφορά του Περικλή και Ντίκου Βυζάντιου στην ευρωπαϊκή ζωγραφική.
Η έκθεση «Περικλής και Ντίκος Βυζάντιος: Ζωγραφικές Συγγένειες και Αντιθέσεις» στο Ίδρυμα Θεοχαράκη διαρκεί μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου.
INFO
Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη
Βασιλίσσης Σοφίας & Μέρλιν, τηλ. 2103611206
«Περικλής και Ντίκος Βυζάντιος: Ζωγραφικές Συγγένειες και Αντιθέσεις»
Επιμέλεια έκθεσης: Τάκης Μαυρωτάς
Διάρκεια: Μέχρι 21 Σεπτεμβρίου.
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Κυριακή 10:00-18:00, Πέμπτη 10:00-20:00
Εισιτήριο: 10€, 5€