Η δυσχερής θέση του ευρωπαϊκού τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας - και ο αντίκτυπός του στην οικονομία και την απασχόληση - έχει γίνει ένα καυτό πολιτικό θέμα.
Εκλεγμένοι αξιωματούχοι στην Ευρώπη κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επιβράδυνση της παραγωγής αυτοκινήτων και ηλεκτρικών οχημάτων, επιρρίπτοντας ευθύνες στην υπερφόρτωση των κανονιστικών ρυθμίσεων και στον σκληρό ανταγωνισμό από χώρες όπως η Κίνα.
Ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, αντιπροσωπεύοντας το 7% του ΑΕΠ της ΕΕ.
Όμως οι αυτοκινητοβιομηχανίες δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στην παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων, μια μετάβαση στην οποία ποντάρουν οι Βρυξέλλες, καθώς προετοιμάζονται να καταργήσουν σταδιακά την παραγωγή αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης έως το 2035, στο πλαίσιο της φιλόδοξης προσπάθειάς τους να γίνουν η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος.
Πρόσφατη έκθεση πρότεινε ότι το μπλοκ των 27 χωρών θα χρειαστεί ώθηση ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για να στηρίξει τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και να ανταγωνιστεί τους όλο και πιο επιθετικούς παγκόσμιους εμπορικούς αντιπάλους του.
Η ομάδα του Euroverify ρίχνει μια ματιά στα δεδομένα.
Μια δύσκολη μετάβαση
Η παραγωγή αυτοκινήτων στην Ευρώπη κατέρρευσε μεταξύ 2019 και 2022, προτού ανακάμψει και πάλι οριακά το 2023. Ωστόσο, ο αριθμός των νεοταξινομημένων αυτοκινήτων της ΕΕ εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από ό,τι ήταν πριν από την πανδημία το 2019.
Ανησυχητικό είναι ότι το μερίδιο των ηλεκτρικών οχημάτων με μπαταρία και των ηλεκτρικών οχημάτων plug-in στην παραγωγή των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών είναι πολύ χαμηλό και έχει μειωθεί τους τελευταίους μήνες.
Τον Αύγουστο, οι ταξινομήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά 43,9% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2023, με αιχμή την εκπληκτική μείωση κατά 68,8% στη Γερμανία, που θεωρείται η βιομηχανική δύναμη του μπλοκ.
Οι δασμοί για την εισαγωγή φθηνών, κατασκευασμένων στην Κίνα ηλεκτρικών αυτοκινήτων - τα οποία πρόσφατα κατέκλυσαν την αγορά της ΕΕ και έριξαν τις τιμές - πρόκειται να τεθούν σε ισχύ στις 31 Οκτωβρίου και να διαρκέσουν τουλάχιστον πέντε χρόνια.
Το μπλοκ ελπίζει ότι θα αποκαταστήσει τον θεμιτό ανταγωνισμό μεταξύ των εγχώριων αυτοκινητοβιομηχανιών της Ευρώπης και των κινεζικών ανταγωνιστών της.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι τα νέα πρότυπα της ΕΕ για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, που πρόκειται να τεθούν σε ισχύ το επόμενο έτος, θα βοηθήσουν επίσης στην αύξηση της ευρωπαϊκής παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Το νόμιμο όριο για τις εκπομπές CO2 των αυτοκινήτων θα μειωθεί κατά σχεδόν ένα πέμπτο σε περίπου 94 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο από το 2025. Οι κατασκευαστές θα αντιμετωπίσουν επίσης νέους ετήσιους στόχους για τις εκπομπές που παράγουν τα οχήματά τους, μια κίνηση που οι Βρυξέλλες ελπίζουν ότι θα δώσει κίνητρα για την πώληση οχημάτων με μηδενικές και χαμηλές εκπομπές ρύπων.
«Η αυτοκινητοβιομηχανία δεν βρίσκεται σε κρίση, στην πραγματικότητα, βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο», δήλωσε στο euronews ο Λουσιάν Ματιέ, διευθυντής αυτοκινήτων της οργάνωσης Transport and Environment (T&E).
«Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη είναι συνυφασμένη με τους στόχους CO2 και σήμερα οι στόχοι είναι οι ίδιοι με τους προηγούμενους, οπότε δεν υπάρχει κίνητρο για τις αυτοκινητοβιομηχανίες να πουλήσουν περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα», πρόσθεσε, δηλώνοντας ότι αυτό θα αλλάξει «ριζικά» το επόμενο έτος, όταν θα αρχίσουν να ισχύουν οι επόμενοι στόχοι.
Ωστόσο, η κορυφαία ένωση αυτοκινητοβιομηχανιών της Ευρώπης ACEA ζητεί επείγουσα αναθεώρηση και διετή καθυστέρηση του κανονισμού για το CO2, φοβούμενη ότι θα μπορούσε να καταπνίξει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων.
Ο ανταγωνισμός σκληραίνει
Η εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία της Κίνας έχει αναπτυχθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια και η παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχει ενισχυθεί από τις γενναιόδωρες κρατικές επιδοτήσεις σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού.
Το 2023, η Κίνα κατέγραψε 16,1 εκατομμύρια νέα ηλεκτροκίνητα οχήματα με μπαταρία, σε σύγκριση με τα 6,7 εκατομμύρια της Ευρώπης. Το αυξανόμενο μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά δεν δείχνει επί του παρόντος κανένα σημάδι εξασθένισης.