Κυκλοφόρησαν τροποποιημένα πρωτοσέλιδα αναφέρουν ψευδώς ότι ο Πάπας έχει ήδη εκλεγεί ή ότι ο νέος ποντίφικας πρέπει να είναι...μουσουλμάνος διαφορετικά θα επικρατήσει βία στους δρόμους
Η παραπληροφόρηση που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο σπέρνει σύγχυση καθώς το μυστικό κονκλάβιο για την εκλογή του επόμενου Πάπα ξεκινά σήμερα Τετάρτη, στο Βατικανό.
Το κονκλάβιο ακολουθεί τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου, ένα γεγονός που επίσης αμαυρώθηκε από ένα κύμα παραπληροφόρησης. Όντας ως μία από τις πιο προοδευτικές προσωπικότητες που υπηρέτησαν ως Πάπας, ο αείμνηστος ποντίφικας έγινε συχνά στόχος ψευδών αφηγήσεων, γεγονός που τον ώθησε να καταγγείλει την παραπληροφόρηση ως "επικίνδυνη" και ως "τραγωδία" που "υποδαυλίζει τις συγκρούσεις".
Το κλειστό κονκλάβιο που αρχίζει σήμερα θα δει 133 εκλέκτορες καρδινάλιους να απομονώνονται μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα του Βατικανού, ενώ ένας γύρος ψηφοφορίας αναμένεται να διεξαχθεί την Τετάρτη και θα ακολουθήσουν τέσσερις γύροι κάθε μέρα, προτού ένας καρδινάλιος λάβει την πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτείται για να εκλεγεί πάπας.
Η διαδικασία θα διαρκέσει όσο χρειάζεται για να επιτευχθεί η απαραίτητη πλειοψηφία, αν και τα τρία πιο πρόσφατα κονκλάβια διήρκεσαν όλα λιγότερο από τρεις ημέρες.
Οι καρδινάλιοι έχουν ορκιστεί να τηρούν εχεμύθεια σχετικά με τη διαδικασία της ψηφοφορίας.
Αλλά το κονκλάβιο έχει αμαυρωθεί από μια σειρά ψευδών ισχυρισμών και θεωριών συνωμοσίας που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο τις τελευταίες εβδομάδες.
Διαδικτυακοί χρήστες ισχυρίζονται ψευδώς ότι ο Πάπας έχει ήδη εκλεγεί
Το Euroverify εντόπισε αρκετούς αβάσιμους ισχυρισμούς ότι ο Πάπας είχε ήδη εκλεγεί πριν από τη διεξαγωγή του κονκλάβιου.
Ήδη από τις 21 Απριλίου, ένα βίντεο εμφανίστηκε στο YouTube - που υποτίθεται ότι ήταν ειδησεογραφικό ρεπορτάζ - ισχυριζόμενο ότι ο καρδινάλιος των Φιλιππίνων Λουίς Αντόνιο Τάγκλε είχε ήδη επιλεγεί.
Το ψευδές ρεπορτάζ, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά από το ψηφιακό ειδησεογραφικό μέσο The Rappler των Φιλιππίνων, έχει τίτλο "Έκτακτο: Ο Καρδινάλιος Τάγκλε εκλέγεται ως Πάπας Λούις ο πρώτος".
Ο καρδινάλιος Τάγκλε προκρίνεται ως ένας από τους επικρατέστερους υποψηφίους για να αντικαταστήσει τον Πάπα Φραγκίσκο μόλις ολοκληρωθεί το κονκλάβιο.
Ο 67χρονος Φιλιππινέζος έχει εμπειρία δεκαετιών ως καρδινάλιος και θεωρείται ότι ανήκει στη "μετριοπαθή" πτέρυγα της Καθολικής Εκκλησίας. Έχει επίσης χαρακτηριστεί από ορισμένους ως ο "Ασιάτης Φραγκίσκος", λόγω του ενδιαφέροντός του για τους φτωχούς και τους περιθωριοποιημένους, το οποίο ήρθε να διακρίνει τον Πάπα Φραγκίσκο.
Ο Τάγκλε έχει ωστόσο αντιμετωπίσει επικρίσεις για αυτό που ορισμένοι θεωρούν άτολμη την αντίδρασή του στις καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση μελών της Καθολικής Εκκλησίας και για τη βίαιη καταστολή στη γενέτειρά του, τις Φιλιππίνες, από τον πρώην πρόεδρο Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ο οποίος τώρα βρίσκεται αντιμέτωπος με δίκη ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ).
Παρόμοιοι ψευδείς ισχυρισμοί που ισχυρίζονται ότι ο καρδινάλιος Ρόμπερτ Σάρα - ο οποίος θεωρείται φαβορί μεταξύ των πιο συντηρητικών από τους καρδιναλίους που έχουν δικαίωμα ψήφου - έχει εκλεγεί Πάπας έχουν κυκλοφορήσει, κυρίως στο Facebook και το TikTok.
Μια ανάρτηση στο Facebook που δημοσιεύθηκε από έναν λογαριασμό που μοιάζει με bot έχει ως εξής: "Έκτακτη είδηση: Ο νέος Πάπας μόλις ανακοινώθηκε".
Συνοδεύεται από μια φωτογραφία που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη και δείχνει τον καρδινάλιο Σάρα με το παπικό άμφιο, με φόντο το Βατικανό. Μια αναζήτηση αντίστροφης εικόνας δείχνει ότι δεν υπάρχει καμία δημοσιευμένη απόδειξη ότι ο καρδινάλιος Σάρα έχει φορέσει ποτέ την ενδυμασία, και η φωτογραφία επισημαίνεται ως χειραγωγημένη από τεχνητή νοημοσύνη από τρία εργαλεία ανίχνευσης τεχνητής νοημοσύνης που συμβουλεύτηκε το Euroverify.
Δεν υπάρχει καμία αλήθεια σε αυτούς τους ισχυρισμούς. Η παπική έδρα είναι κενή από τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου, μια περίοδος γνωστή ως Sede Vacante, και θα παραμείνει έτσι μέχρι να ολοκληρωθεί το κονκλάβιο.
Η Αγία Έδρα διαψεύδει τους ισχυρισμούς ότι η υγεία του καρδινάλιου Παρολίν έχει επιδεινωθεί
Ένας άλλος καρδινάλιος που θεωρείται επικρατέστερος για να γίνει ο επόμενος Πάπας, ο Ιταλός Πιέτρο Παρολίν, έγινε στόχος μιας σειράς ψευδών ειδήσεων σχετικά με την επιδείνωση της υγείας του λίγες ημέρες πριν από το κονκλάβιο.
Τα ιταλικά πρακτορεία προσπάθησαν να δείξουν με το δάχτυλο την αμερικανική ιστοσελίδα καθολικών ειδήσεων Catholicvote.org, η οποία δημοσίευσε το παραπλανητικό δημοσίευμα την 1η Μαΐου επικαλούμενη "πηγές ιταλικών μέσων ενημέρωσης".
Αλλά η είδηση εμφανίστηκε επίσης σε ιταλικούς ιστότοπους όπως το Virgilio και η Il Giornale, και με τη σειρά της ενισχύθηκε από δημοσιογράφους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Εκπρόσωπος του Γραφείου Τύπου της Αγίας Έδρας διέψευσε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς αυτούς κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων την περασμένη Παρασκευή, και το Γραφείο Τύπου εξέδωσε αργότερα δήλωση στην οποία αναφέρει ότι "κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τους δημοσιογράφους, ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου της Αγίας Έδρας,Ματέο Μπρούνι, διέψευσε την υπόθεση ότι ο καρδινάλιος Παρολίν αρρώστησε, διευκρινίζοντας ότι δεν συνέβη κανένα τέτοιο περιστατικό. Αρνήθηκε επίσης την εμπλοκή ιατρικού ή νοσηλευτικού προσωπικού".
Οι αναλυτές έχουν καταγγείλει εδώ και καιρό τον τρόπο με τον οποίο οι ψευδείς φήμες μπορούν να δυσφημίσουν τους υποψηφίους ενόψει ενός νέου διορισμού, με τον Πάπα Φραγκίσκο να αντιμετωπίζει παρόμοιες ψευδείς αναφορές σχετικά με την υγεία του ενόψει του κονκλάβιου του 2013.
Ο καρδινάλιος Παρολίν -πρώην επικεφαλής σύμβουλος του Πάπα Φραγκίσκου- προβάλλεται ως ένας από τους ισχυρότερους παπάδες ή υποψήφιους για να εκλεγεί ο επόμενος Πάπας.
Η παραπληροφόρηση για το κονκλάβιο βάζει στο στόχαστρο τον Guardian
Ένα παραποιημένο στιγμιότυπο οθόνης που μιμείται ένα δημοσίευμα του Guardian με τίτλο "Ο επόμενος Πάπας πρέπει να είναι μουσουλμάνος αλλιώς θα υπάρξει βία στους δρόμους της Ευρώπης" κυκλοφορεί επίσης στο διαδίκτυο.
Το δημοσίευμα αποδίδεται ψευδώς στη δημοσιογράφο Γιάσμιν Αλιμπά Μπράουν. Τόσο ο Guardian όσο και η Μπράουν επιβεβαίωσαν ότι δεν δημοσίευσαν ποτέ ένα τέτοιο άρθρο.
Μια ματιά στη σελίδα συγγραφέα του The Guardian για την δημοσιογράφο δείχνει επίσης ότι δεν έχει γράψει για την έκδοση από το 2016.
Μια πιο προσεκτική ματιά στο στιγμιότυπο οθόνης δείχνει ότι το λογότυπο γράφει "The Grauniad", μια γνωστή κύρια και χιουμοριστική ονομασία της βρετανικής εφημερίδας, δείχνοντας πως έχει παραποιηθεί.
Το στιγμιότυπο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από έναν λογαριασμό του X με το όνομα "The Grauniad Official", ο οποίος αποδίδει συστηματικά ψευδείς τίτλους στην εφημερίδα The Guardian.