Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας στην Ευρώπη θα μπορούσε να εξαφανίσει μερικές από τις πιο αγαπημένες παραλίες της ηπείρου μέχρι το 2100
Το παράκτιο τοπίο της Ευρώπης θα μπορούσε να αναδιαμορφωθεί πλήρως σε λιγότερο από 100 χρόνια.
Η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται με ολοένα και ταχύτερο ρυθμό, προειδοποίησε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) σε μια από τις τελευταίες εκθέσεις του.
Είπε ότι, μεταξύ του 2006 και του 2018, τα επίπεδα αυξήθηκαν κατά 3,7 χιλιοστά ετησίως, περισσότερο από δύο φορές πιο γρήγορα από ό,τι κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα.
Εάν οι εκπομπές παραμείνουν υψηλές, η στάθμη της θάλασσας θα μπορούσε να φτάσει μεταξύ 0,63 και 1,02 μέτρων μέχρι το 2100.
Οι προσομοιώσεις του ΕΟΠ εξέτασαν επίσης το χειρότερο σενάριο: μια ταχεία αποσύνθεση του πολικού στρώματος πάγου. Αυτό θα οδηγούσε σε αύξηση της στάθμης της θάλασσας έως και πέντε μέτρα έως το 2150.
1. Το εμβληματικό σημείο του Μαυροβουνίου κινδυνεύει περισσότερο μεταξύ των κορυφαίων τοποθεσιών
Το πιο απειλούμενο σημείο μεταξύ των παραλιών με την υψηλότερη βαθμολογία φαίνεται να είναι το Σβέτι Στέφαν, στις ακτές της Αδριατικής του Μαυροβουνίου, σύμφωνα με μελέτη της ολλανδικής εταιρείας για το κλίμα Reinders Corporation.
Πρόκειται για ένα εμβληματικό, μικροσκοπικό νησιωτικό θέρετρο που συνδέεται με την ηπειρωτική χώρα μόνο με μια στενή γέφυρα.
Μέχρι το τέλος του αιώνα, η περιοχή θα μπορούσε να υποστεί απώλεια ακτογραμμής πάνω από 200 μέτρα (213,58).
2. Η "τροπική" παραλία της Σαρδηνίας αντιμετωπίζει απώλεια ακτογραμμής πάνω από 100 μέτρα
Ακολουθεί το Porto Giunco της Ιταλίας, στη Σαρδηνία. Μια από τις πιο παρθένες αμμουδιές της Μεσογείου θα μπορούσε να χάσει έως και 107 μέτρα ακτογραμμής.
Το Πόρτο Τζούνκο είναι γνωστό ως "μια τροπική παραλία στη μέση της Μεσογείου", με "ρηχό και αμμώδη βυθό ιδανικό για οικογένειες με παιδιά".
Η παραλία είναι φωλιασμένη ανάμεσα σε ακρωτήρια που λειτουργούν ως φυσικό φράγμα ανέμου και περιβάλλεται από αμμόλοφους που καλύπτονται από αρκεύθους και φακές.
3. Σπήλαιο της Αλγκάρβε που μαστίζεται από τον υπερτουρισμό και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας
Η Πράια ντε Μπεναζιλ της Πορτογαλίας είναι η τρίτη περιοχή που κινδυνεύει περισσότερο. Η περιοχή, γνωστή για τα εμβληματικά σπήλαιά της και ήδη ταλαιπωρούμενη από τον υπερτουρισμό, θα μπορούσε να υποστεί παράκτια διάβρωση σχεδόν 70 μέτρων.
Οι εκκλήσεις για καλύτερη ρύθμιση των τουριστικών ροών οδήγησαν σε περιορισμούς στις ιστιοπλοϊκές εκδρομές και στην απαγόρευση της προσγείωσης των υδροπλάνων στην παραλία.
Ο χρόνος επίσκεψης στο σπήλαιο έχει επίσης περιοριστεί σε δύο λεπτά το πολύ ανά σκάφος.
4. Το Værøy του Lofoten: Ένας σύντομα χαμένος παράδεισος;
Οι ακτές της Βόρειας Ευρώπης αντιμετωπίζουν επίσης σημαντικούς κινδύνους. Το μαγευτικό νησί Βάερι Værøy, όπου ζει μια από τις πιο απομακρυσμένες κοινότητες της Νορβηγίας, θα μπορούσε να υποστεί μείωση της ακτογραμμής κατά 58 μέτρα.
Το νησί είναι επίσης ένας παράδεισος για πεζοπόρους, προσφέροντας διαδρομές σε εγκαταλελειμμένα χωριά και ανθρώπινα κρησφύγετα που χρονολογούνται από 6.000 χρόνια.
Άλλες πεζοπορίες ανεβαίνουν σε δύσβατα εδάφη μέχρι την κορυφή του νησιού, προσφέροντας εντυπωσιακή θέα στο αρχιπέλαγος Λοφότεν.
5. Το κινηματογραφικό σημείο Banshees of Inisherin της Ιρλανδίας ενδέχεται να εξαφανιστεί
Το Κεεμ Μπέι Keem Bay, ένα πρώην σημείο ψαρέματος καρχαριών στο νησί Achill, το οποίο ορίζεται από το Lonely Planet ως "μία από τις πιο λαμπρές, απομονωμένες παραλίες της Ιρλανδίας", ενδέχεται να είναι το επόμενο στη λίστα.
Αυτή η μικροσκοπική έκταση λευκής άμμου κινδυνεύει να χάσει 40 μέτρα μέχρι το 2100.
Η Climate Ireland αναφέρει ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας "αναμένεται να αυξηθεί για όλες τις παράκτιες περιοχές της Ιρλανδίας", συμπεριλαμβανομένων "παράκτιων πόλεων όπως το Κορκ, το Δουβλίνο, το Γκάλγουεϊ και το Λίμερικ".
Τα "κύματα καταιγίδων και τα ακραία κύματα" της χώρας θα μπορούσαν να συμβάλουν στη "μεγέθυνση" του αντίκτυπου της απειλής, σύμφωνα με τον οργανισμό.
6. Η επικίνδυνη παραλία της Ισλανδίας μπορεί να γίνει ακόμη πιο επικίνδυνη
Είναι γνωστή ως ένας από τους πιο επικίνδυνους προορισμούς της Ισλανδίας, με κύματα που φτάνουν τα 40 μέτρα.
"Όταν σας αρπάξει ένα ωκεάνιο κύμα, μπορεί να σας ρίξει από τα πόδια και να σας ρίξει βίαια στο παγωμένο νερό και τη βραχώδη ακτογραμμή", αναφέρει το Visit Iceland για την παραλία Ρεινισφιαρα Reynisfjara.
Αυτό το σημείο με την ηφαιστειακή μαύρη άμμο είναι το έκτο στη λίστα, με προβλεπόμενη απώλεια πάνω από 35 μέτρα.
Τα κύματα, ωστόσο, δεν είναι ο μόνος κίνδυνος. "Οι πρόσθετοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν πτώσεις βράχων και κατολισθήσεις βράχων", ιδίως στην ανατολική πλευρά της παραλίας.
Οι αρχές αποθαρρύνουν σθεναρά κάθε δραστηριότητα κολύμβησης ή σέρφινγκ, προειδοποιώντας μάλιστα τους τουρίστες να μην γυρίζουν την πλάτη τους στον ωκεανό.
7. Η φανταχτερή Κυανή Ακτή της Γαλλίας αποκτά συνείδηση του τσουνάμι
Όσοι έχουν περάσει από τη γαλλική Ριβιέρα τα τελευταία χρόνια μπορεί να έχουν αρχίσει να παρατηρούν την παρουσία πινακίδων που προειδοποιούν τους τουρίστες για τον κίνδυνο τσουνάμι.
Αν και η περιοχή αυτή δεν έχει ακόμη πληγεί από τέτοια ακραία καιρικά φαινόμενα, ο κίνδυνος της ανόδου της στάθμης της θάλασσας είναι ήδη υπαρκτός.
Η μελέτη Reinders προβλέπει διάβρωση σχεδόν 35 μέτρων έως το 2100 στην Plage des Marinières, μια από τις παραλίες με την υψηλότερη βαθμολογία ελεύθερης πρόσβασης γύρω από τη Νίκαια.
Αυτή η όμορφη και στενή παραλία μήκους 700 μέτρων βρίσκεται απαλά δίπλα στην εμβληματική σιδηροδρομική γραμμή που εκτείνεται κατά μήκος της Κυανής Ακτής από τα ιταλικά σύνορα στη Ventimiglia μέχρι τις Κάννες.
8. Η παραλία Pasjača του Ντουμπρόβνικ που πρέπει να επισκεφθείτε θα εξαφανιστεί μέχρι το 2100;
Οι λάτρεις της παραλίας κοντά στο Ντουμπρόβνικ, στην Κροατία, δύσκολα θα έχουν κάτι καλύτερο από την παραλία Pasjača.
Ψηφίστηκε ως η 39η καλύτερη παραλία στον κόσμο πριν από δύο χρόνια και είναι μια ειδυλλιακή, απομονωμένη παραλία με χρυσή άμμο, που βρίσκεται ανάμεσα σε ένα σκηνικό από επιβλητικούς βράχους και θέα σε κρυστάλλινα νερά.
Ωστόσο, το σχετικά μικρό μέγεθός της -το σημείο έχει μήκος μόλις 80 μέτρα- αυξάνει τον κίνδυνο η παραλία να εξαφανιστεί εντελώς σε 100 χρόνια, με προβλεπόμενη απώλεια ακτογραμμής 31 μέτρα.
9. Kynance Cove: Ποιο μέλλον για το στολίδι της Κορνουάλης;
Η Κορνουάλη είναι μία από τις πιο εκτεθειμένες περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Ο όρμος Kynance Cove, διάσημος για τους σερπεντινένιους βράχους και τη λευκή άμμο του, καταλαμβάνει την ένατη θέση στη μελέτη Reinders με πιθανή διάβρωση 30 μέτρων.
Οι χαμηλές παλίρροιες εκεί συχνά αποκαλύπτουν μια σειρά από όρμους και διασυνδεδεμένες σπηλιές, με βικτοριανά ονόματα που ακούγονται υψηλά, όπως το Ladies Bathing Pool και το Drawing Room.
Η περιοχή είναι επίσης αγαπημένη για πεζοπορία λόγω ενός δημοφιλούς παράκτιου μονοπατιού μήκους άνω των 2,5 χιλιομέτρων που συνδέει το Kynance και το Lizard Point.
10. Ο "κόλπος των δισεκατομμυριούχων" της Γαλλίας ο επόμενος που θα εξαφανιστεί;
Κλείνοντας την πρώτη 10άδα, ο κόλπος Anse de l'Argent Faux ("Fake Silver Bay") της Γαλλίας κινδυνεύει να χάσει 28,38 μέτρα.
Ο θρύλος λέει ότι το μέρος πήρε το όνομά του από τους παραχαράκτες νομισμάτων που δρούσαν εκεί τον 18ο αιώνα.
Σήμερα, είναι επίσης γνωστός ως Baie des Milliardaires ("Κόλπος των δισεκατομμυριούχων"), λόγω της ροής των σκαφών αναψυχής και της παρουσίας κτιρίων υψηλών προδιαγραφών. Ωστόσο, είναι επίσης προσβάσιμος με τα πόδια μέσω ενός στενού μονοπατιού πεζοπορίας.
Παρά τη σημαντική τουριστική παρουσία, οι ντόπιοι λένε ότι το μέρος έχει "διατηρηθεί ως εκ θαύματος" και παραμένει ένα από τα πιο "άγρια" σημεία κοντά στην Αντίμπ, που συχνά προτιμάται από το λαμπερό αλλά πολύ πιο πολυσύχναστο Juan-les-Pins.
Είναι αναπόφευκτη η άνοδος της στάθμης της θάλασσας;
Η σύντομη απάντηση είναι "ναι", σύμφωνα με τον Giorgio Budillon, καθηγητή Ωκεανογραφίας και Ατμοσφαιρικής Φυσικής και αντιπρύτανη στο Πανεπιστήμιο Parthenope της Νάπολης.
"Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε εντελώς την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, καθώς προκαλείται εν μέρει από την "αδράνεια" του κλίματος, το λιώσιμο των πολικών πάγων και τη θερμική διαστολή του ίδιου του ωκεανού", δήλωσε.
"Οι προειδοποιητικές εκκλήσεις για τις παραλίες που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν δεν είναι κινδυνολογία, αλλά μια απογοητευτική ματιά σε αυτό που θα μπορούσε σύντομα να γίνει πραγματικότητα χωρίς αποφασιστική δράση", πρόσθεσε ο Budillon.
Πώς να μετριάσετε και να μειώσετε τους κινδύνους για τις παράκτιες κοινότητες;
Η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η σταδιακή εξάντληση των ορυκτών καυσίμων και η διατήρηση των τροπικών δασών - των φυσικών απορροφητών CO₂ του πλανήτη μας - ίσως να μην είναι αρκετή, σύμφωνα με τον Budillon.
"Οι σκληρές άμυνες, όπως τα θαλάσσια τείχη και οι κυματοθραύστες, μπορούν να βοηθήσουν σε κρίσιμες καταστάσεις, αλλά συχνά προκαλούν παρενέργειες μετατοπίζοντας τη διάβρωση περαιτέρω κατά μήκος της ακτής", δήλωσε. "Οι ήπιες λύσεις είναι πολύ πιο βιώσιμες μακροπρόθεσμα".
"Για παράδειγμα, η αναπλήρωση των παραλιών με εξωτερική άμμο, η προστασία των λιβαδιών θαλασσόχορτου και η αποκατάσταση των υγροτόπων και των λιμνοθαλασσών που λειτουργούν ως φυσικοί ρυθμιστές κατά των πλημμυρών", πρόσθεσε ο Budillon. "Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η μετεγκατάσταση ανθρώπων και υποδομών από τις πιο ευάλωτες περιοχές θα είναι αναπόφευκτη".
Ποιες πολιτικές θα πρέπει να υιοθετήσει η Ευρώπη στο μέλλον;
Ο αστικός σχεδιασμός θα χρειαστεί μια διαφορετική προσέγγιση, σύμφωνα με τον Budillon.
"Θα πρέπει να αποτραπεί η περαιτέρω δόμηση σε περιοχές υψηλού κινδύνου, ενώ θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες παράκτιες ζώνες προστασίας", είπε. "Η κλιματική ετοιμότητα θα πρέπει επίσης να αποτελέσει μέρος των νέων αστικών και κτιριακών προτύπων, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, της συνεχούς παρακολούθησης των ακτογραμμών και των κινήτρων για την υιοθέτηση λύσεων που βασίζονται στη φύση".
Ο Budillon δήλωσε ότι υπάρχουν ήδη κονδύλια για τη διατήρηση των παράκτιων περιοχών σε επίπεδο ΕΕ, αλλά "απέχουμε ακόμη πολύ από το να επιτύχουμε μια ενιαία, δεσμευτική προσέγγιση" για όλες τις χώρες.
"Τα κράτη μέλη συχνά δεν συντονίζονται μεταξύ τους και τείνουν να ενεργούν μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή ασυνεπώς", είπε. "Πρέπει να περάσουμε από τη νοοτροπία του "διορθώνω μετά" στη νοοτροπία του "προλαμβάνω πριν". Το να αρχίσουμε να προσαρμοζόμαστε σήμερα κοστίζει πολύ λιγότερο από το να ξαναχτίσουμε αύριο αυτό που θα έχουμε χάσει".