Ο Bernard Phelan περιγράφει τις φρικιαστικές συνθήκες στη φυλακή του Ιράν, όπου άνδρες εκτελούνταν μετά το Ραμαζάνι. Απελευθερώθηκε το 2023 μετά από 220 ημέρες.
Από τις πολλές φρικιαστικές αναφορές από τη φυλάκισή του ως όμηρος από το κράτος στο Ιράν, ο Bernard Phelan θυμάται πώς έκλαιγαν αβοήθητοι το βράδυ άνδρες που επρόκειτο να κρεμαστούν το πρωί.
«Όσοι κρατούμενοι στη φυλακή μας επρόκειτο να εκτελεστούν, μεταφέρονταν στο κτίριό μας το προηγούμενο βράδυ», λέει στην εκπομπή The Europe Conversation του Euronews.
«Δεν μπορούσες να τους δεις... μπορούσες να τους ακούσεις το βράδυ... να κλαίνε στο κελί τους με τα παπούτσια τους μπροστά από την πόρτα.»
«Και μόνο η ιδέα ότι κάποιος δίπλα σου θα εκτελεστεί την επόμενη ημέρα μετά τις προσευχές...»
«Δεν εκτελούν κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού. Έτσι, μετά το τέλος του Ραμαζανιού, υπήρχε μια συνεχής ροή ανδρών σε αυτό το κελί», αναφέρει, εξηγώντας ότι: «Το Ιράν είναι δεύτερο μετά την Κίνα όσον αφορά τις εκτελέσεις».
Ο Phelan είναι σύμβουλος ταξιδιών με έδρα το Παρίσι και διπλή, ιρλανδική και γαλλική, υπηκοότητα. Το 2022 καταδικάστηκε σε εξίμισι έτη στη διαβόητη φυλακή της Μασάντ στο Ιράν.
Όταν τον συνέλαβαν βρισκόταν για πέμπτη φορά στη χώρα – ένα μέρος που, όπως είπε, γνώριζε καλά, αφού είχε γράψει για αυτό στην εφημερίδα The Guardian αναφέροντάς το ως «ιδανικό» τουριστικό προορισμό.
Όταν αρνήθηκε να υπογράψει έγγραφα γραμμένα στα περσικά, τα οποία πίστευε ότι αποτελούσαν ομολογία την οποία δεν είχε εγκρίνει, ένας δικαστής τού είπε ότι «θα πεθάνει στη φυλακή».
Ο Phelan κατηγορήθηκε κατά τα φαινόμενα για κατασκοπία κατά του Ιράν – αποστολή πληροφοριών σε εχθρικές χώρες όπως η Γαλλία.
Όμως, όπως περιγράφει λεπτομερώς στο βιβλίο του «Θα πεθάνεις στη φυλακή», στη συνέχεια ενημερώθηκε από διπλωματικές πηγές ότι η ιρανική αστυνομία τον πήρε όμηρο λόγω του γαλλικού διαβατηρίου του στο πλαίσιο ενός κρατικού σχεδίου για τη σύλληψη Γάλλων, Σουηδών και Βέλγων υπηκόων προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε ανταλλαγή κρατουμένων.
«Αφού η αστυνομία συνειδητοποίησε ότι είχε στα χέρια της έναν Γάλλο υπήκοο, σκέφτηκε ότι «αυτό φαίνεται ενδιαφέρον». Οι Ιρανοί έχουν σαν λίστα με ψώνια για ομήρους και εγώ ήμουν απλά το λάθος άτομο στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή», αναφέρει.
Μετά τη σύλληψή του και την αρχική φυλάκισή του, πέρασε το βράδυ σε ένα κελί με μια κουβέρτα, καθώς δεν υπήρχε κρεβάτι. Λέει ότι εκείνο το βράδυ συνειδητοποίησε τη σοβαρότητα της κατάστασης στην οποία βρισκόταν, καθώς αναγκάστηκε να ακούσει έναν κρατούμενο να απομακρύνεται από γειτονικό κελί και να ξυλοκοπείται δυνατά.
«Ήξερα ότι είχα μπλέξει. Είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση», λέει ότι σκέφτηκε.
Πέρασε τουλάχιστον έναν μήνα υπό εντατική ανάκριση μέχρι την καταδίκη του και αρνήθηκε πολλές φορές να υπογράψει έγγραφα των αρχών.
Ωστόσο, ο Bernard περιγράφει πώς έμεινε «εμβρόντητος» με το πόσο χαλαρά αντέδρασε το καθεστώς της φυλακής στο γεγονός ότι είναι ένας παντρεμένος ομοφυλόφιλος άνδρας με σύζυγο στο Παρίσι.
«Οι Ιρανοί είναι εξαιρετικά ανεκτικοί. Ωστόσο, γνωρίζω πώς αντιμετωπίζει το καθεστώς την ιρανική κοινότητα ομοφυλόφιλων. Τους κρεμάνε.»
«Αλλά ήξερα ότι δεν θα το έκαναν αυτό σε έναν Ευρωπαίο όμηρο», λέει. «Με χρειάζονταν ζωντανό.»
Οι μήνες άφησαν το σημάδι τους και επιπλέον ο Phelan δεν ήταν σίγουρος αν θα έφευγε ποτέ, δεδομένης της χαοτικής και ανειλικρινούς φύσης του καθεστώτος, το οποίο συχνά φυλακίζει ανθρώπους για πολύ περισσότερα έτη από την επίσημη ποινή τους.
«Είναι τρομερό σοκ. Νόμιζα ότι δεν θα επιβίωνα σωματικά, δεν ήξερα πόσο καιρό θα ήμουν εκεί», λέει.
«Εδώ στην Ευρώπη, ένας κρατούμενος ξέρει πότε θα αποφυλακιστεί. Είτε έχει καταδικαστεί για πέντε έτη, δέκα έτη, έξι μήνες. Αλλά στο Ιράν δεν ξέρουν πότε θα αποφυλακιστούν.»
«Υπάρχουν εκεί πολιτικοί κρατούμενοι που κρατούνται για δύο ή τρία έτη, αλλά είναι ακόμα εκεί πέντε έτη μετά.»
Ο Bernard Phelan απελευθερώθηκε τελικά τον Μάιο του 2023 έπειτα από περισσότερες από 220 ημέρες φυλάκισης, μετά από διπλωματικές προσπάθειες των ιρλανδικών και των γαλλικών αρχών.
Επανενώθηκε με τον σύζυγό του, τον Roland, και τον πατέρα του, ο οποίος ήταν 97 ετών τότε και ο οποίος απεβίωσε στο Δουβλίνο τον Οκτώβριο του 2024.