Πολλοί ευελπιστούν ότι θα ανοίξει ο δρόμος για την αποκλιμάκωση στα μέτωπα της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Λόγω του εύθραυστου παγκόσμιου τοπίου όπου επικρατεί σήμερα και της επιφυλακτικότητας της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι στην πολυμερή διπλωματία, κάθε φόρουμ ή συνάντηση παγκόσμιων ηγετών και αξιωματούχων προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία να σημειωθεί πρόοδος σε καίρια ζητήματα.
Η κηδεία του Πάπα στη Ρώμη το ερχόμενο Σάββατο θα προσφέρει επομένως πολλές τέτοιες στιγμές.
Μεταξύ των αναμενόμενων συμμετεχόντων είναι κορυφαίες ευρωπαϊκές προσωπικότητες, όπως η επικεφαλής της Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ.
Αλλά ως ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που θα παραστεί σε παπική κηδεία από τότε που ο Τζορτζ Μπους απέτισε τα σέβη του στον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β' το 2005, όλα τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στον Ντόναλντ Τραμπ.
Μια σύντομη συνομιλία μαζί του στο περιθώριο αυτής της εκδήλωσης θα μπορούσε να αλλάξει μακροχρόνιες γεωπολιτικές δυναμικές.
Τόσο οι σύμμαχοι όσο και οι αντίπαλοι θα επιδιώξουν να έρθουν σε επαφή μαζί του όσο θα διαρκέσει η τελετουργία.
Εξάλλου, ο Πάπας Φραγκίσκος ήταν ένας άνθρωπος της ειρήνης,κάνοντας καθημερινά τηλεφωνήματα σε μια χριστιανική ενορία στη Γάζα μέχρι να υποστηρίζει με συνέπεια την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.
Θα μπορούσε ο τελευταίος αποχαιρετισμός του να προσφέρει στον κόσμο ένα τελευταίο θαύμα: ένα βήμα προς την αποκλιμάκωση;
Δασμοί: Υπόθεση 90 δευτερολέπτων
Ο χρόνος μετράει για την προσωρινή εκεχειρία 90 ημερών που ζήτησε ο Τραμπ σχετικά με τους λεγόμενους «αμοιβαίους» δασμούς 20% που επιβλήθηκαν σε προϊόντα της ΕΕ - μέχρι στιγμής δεν έχει να επιδείξει μεγάλη διπλωματική πρόοδο.
Οι διαπραγματευτές της ΕΕ, με επικεφαλής τον Επίτροπο Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς, έχουν συνομιλήσει με τους Αμερικανούς ομολόγους τους, αλλά όλες οι προτάσεις τους, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης της φον ντερ Λάιεν για μηδενικούς δασμούς, φαίνεται να έχουν απορριφθεί στην Ουάσινγκτον μέχρι στιγμής.
Η κηδεία του Σαββάτου αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τη Φον ντερ Λάιεν να απευθύνει άμεση έκκληση στον Trump κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας των 90 ημερών.
«Δεν έχω να δώσω καμία ενημέρωση σχετικά με πιθανές διμερείς συναντήσεις. Η επίσκεψη το Σάββατο γίνεται για διαφορετικό λόγο [...] Δεν μπορώ να αποκλείσω αυτή τη στιγμή άλλες πιθανές συναντήσεις», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.
Θα μπορέσει η φον ντερ Λάιεν να παραδώσει στον Τραμπ ένα πειστικό «elevator pitch» - μια υπόθεση 90 δευτερολέπτων για την πρόταση της ΕΕ - για να τον πείσει να μειώσει τους δασμούς, ίσως με λίγη βοήθεια από το πνεύμα του Πάπα;
Ουκρανία: Διάλογος για την ειρήνη
Οι τεχνικές συζητήσεις για την Ουκρανία συνεχίζονται, αλλά οι συνομιλίες υψηλού επιπέδου που ήταν προγραμματισμένες για σήμερα στο Λονδίνο κατέρρευσαν, αφού η αμερικανική πλευρά εν τέλει δεν ήταν παρούσα.
Είναι σαφές ότι η πρόοδος απαιτεί περισσότερα από διπλωμάτες: χρειάζεται παρέμβαση από τους ίδιους τους ηγέτες (αν όχι κάποια ουράνια βοήθεια).
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επέλεξε να μην παραστεί στην κηδεία, παρά το γεγονός ότι αποκάλεσε τον Πάπα Φραγκίσκο «υπερασπιστή του ανθρωπισμού» στο αφιέρωμά του.
Αντίθετα, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα παραστεί στην κηδεία συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Ωλένα, ελπίζοντας πιθανότατα να εξασφαλίσει μια συζήτηση με τον Τραμπ.
Ο Ζελένσκι έχει εκφράσει την επιθυμία να συναντήσει τον Τραμπ στο Βατικανό. Θα μπορούσε η μνήμη του Πάπα Φραγκίσκου να βοηθήσει να γεφυρωθεί το χάσμα τους;
Mercosur: Μια επίδειξη ενότητας
Οι ηγέτες του εμπορικού μπλοκ Mercosur της Νότιας Αμερικής, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος της Αργεντινής Χαβιέρ Μίλεϊ και ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, επιβεβαίωσαν ότι θα είναι παρόντες.
Αναμένεται να επανασυνδεθούν με τη φον ντερ Λάιεν, μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών ΕΕ-Mercosur, γεγονός που στο παρελθόν προκάλεσε την έντονη κριτική του Γάλλου Εμανουέλ Μακρόν.
Ωστόσο, η στάση του Μακρόν σχετικά με τη συμφωνία αυτή φαίνεται να έχει αμβλυνθεί πρόσφατα, και με τον Τραμπ να βρίσκεται επίσης στη Ρώμη, μια επίδειξη ενότητας μεταξύ της ΕΕ και της Νότιας Αμερικής θα μπορούσε να στείλει ένα σαφές μήνυμα στις ΗΠΑ, ιδίως όσον αφορά την απειλή νέων δασμών.
Ακόμη και αν δεν πραγματοποιηθεί επίσημη συνάντηση, μια συμβολική χειρονομία - ίσως μια χειραψία μεταξύ της φον ντερ Λάιεν και του Μακρόν, μαζί με τον Λούλα και τον Μιλέι - θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια στροφή προς μια νέα παγκόσμια εμπορική ευθυγράμμιση.
Κονκλάβιο (Όχι η ταινία)
Ένα διαφορετικό είδος γεωπολιτικού «παιχνιδιού» βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη: η κούρσα για την εκλογή του επόμενου Πάπα. Αν και εκτός του άμεσου ελέγχου των παγκόσμιων ηγετών, η επιλογή θα έχει εκτεταμένες επιπτώσεις.
Πέρα από την ιδεολογία - αν θα είναι συντηρητικός ή προοδευτικός- η καταγωγή του επόμενου ποντίφικα θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια επιρροή της Εκκλησίας.
Ένας Πάπας από την περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού ή της Αφρικής, για παράδειγμα, θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα σε περιοχές όπου το γεωπολιτικό βάρος της Εκκλησίας θα μπορούσε να αυξηθεί δραματικά.
Ο καρδινάλιος Τζιοβάνι Μπατίστα Ρε, ο οποίος θα τελέσει την εξόδιο ακολουθία, είναι ένας από τους επικρατέστερους υποψήφιους.
Υπενθυμίζεται ότι ο καρδινάλιος Τζόζεφ Ράτζνιγκερ τέλεσε επίσης στην κηδεία του Ιωάννη Παύλου Β', για να γίνει Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ' εβδομάδες αργότερα.