Σε μια εκτενή συνέντευξη στο Euronews, ο πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου Milojko Spajić μιλάει για την ένταξη της χώρας του στην ΕΕ έως το 2028 και τη σημασία της ευθυγράμμισης της εξωτερικής της πολιτικής με τις Βρυξέλλες.
Το Μαυροβούνιο θα αυστηροποιήσει τους κανόνες χορήγησης θεώρησης για τους Ρώσους πολίτες, ώστε να εναρμονιστεί με την πολιτική της ΕΕ, στην οποία η χώρα των Δυτικών Βαλκανίων ελπίζει να ενταχθεί έως το 2028.
Η χώρα του σκοπεύει να εφαρμόσει τα κατάλληλα μέτρα «πολύ σύντομα», δήλωσε ο πρωθυπουργός Milojko Spajić στην εκπομπή The Europe Conversation του Euronews μετά το πρώτο φόρουμ της Επιτροπής για τη διεύρυνση στις Βρυξέλλες.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η ΕΕ ανακοίνωσε αυστηρότερους κανόνες για τη χορήγηση θεώρησης στους Ρώσους πολίτες για να ενισχύσει την ασφάλεια μετά τις υβριδικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη που αποδίδονται στη Ρωσία.
Στο εξής, οι Ρώσοι υπήκοοι δεν θα είναι πλέον επιλέξιμοι για θεωρήσεις πολλαπλών εισόδων στην ΕΕ. Αντίθετα, μπορούν να λάβουν μόνο θεωρήσεις μίας εισόδου, με αποτέλεσμα να πρέπει να υποβάλλουν νέα αίτηση για κάθε επίσκεψη.
Ωστόσο, η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική στο Μαυροβούνιο: οι Ρώσοι πολίτες μπορούν να ταξιδέψουν στη χώρα χωρίς θεώρηση για έως και 30 ημέρες με έγκυρο διαβατήριο, με αποτέλεσμα πολλοί Ρώσοι να επισκέπτονται τη χώρα.
Ο Spajić τόνισε ότι το Μαυροβούνιο ακολουθεί πλήρως την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ — βασική προϋπόθεση για την ένταξη στην ΕΕ — και σε αυτό το θέμα.
Η ΚΕΠΠΑ είναι το πλαίσιο της ΕΕ για τον συντονισμό των δράσεων εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, το οποίο περιλαμβάνει τις κυρώσεις του συνασπισμού κατά της Ρωσίας.
«Ακόμη και πριν αποκτήσουμε το καθεστώς του μέλους και τα οφέλη του μέλους, συμπεριφερόμαστε ως κράτος μέλος», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου.
Το Μαυροβούνιο αναμένεται να προσαρμόσει την πολιτική θεωρήσεων που εφαρμόζει σε εκείνη της ΕΕ, προκειμένου να ενταχθεί στον συνασπισμό των 27 μελών.
Επίσης η χώρα ακύρωσε τον Οκτώβριο τα προγράμματά της χωρίς θεώρηση για τους πολίτες της Αρμενίας, του Ουζμπεκιστάν, του Κουβέιτ και της Αιγύπτου για να ευθυγραμμιστεί με την πολιτική της ΕΕ.
«Ανάγκη προσθήκης αξίας»
Το Μαυροβούνιο θεωρείται πρωτοπόρο όσον αφορά την ένταξη στην ΕΕ. Η ηγεσία ελπίζει ότι η χώρα θα γίνει το 28ο μέλος της ΕΕ έως το 2028. Ο Spajić αναγνώρισε ότι έχει σημειωθεί ταχεία πρόοδος, αλλά ότι μπορούν να γίνουν περισσότερα.
«Πρέπει και τα 27 κράτη μέλη να νιώσουν, να πιστέψουν πραγματικά ότι είναι προς το εθνικό τους συμφέρον να δουν το Μαυροβούνιο ως μέρος της ΕΕ», επισήμανε ο Spajić. «Πρέπει να τα πείσουμε γι' αυτό. Δεν μπορούμε να χαλαρώσουμε.»
Ο πρωθυπουργός πιστεύει ότι το Μαυροβούνιο πρέπει τώρα να εστιάσει στην οικοδόμηση και την ενίσχυση των σχέσεων με τα άλλα κράτη μέλη. «Υπάρχουν κράτη μέλη που είναι λίγο πιο συντηρητικά απέναντι στη διεύρυνση ως έννοια. Πρέπει λοιπόν να δουλέψουμε πολύ σκληρά σε αυτές τις χώρες.»
Εδώ, ο Spajić έδωσε έμφαση στο κράτος δικαίου: «Οι βαλκανικές χώρες αποτελούν παραδοσιακά ένα σημείο εστίασης όσον αφορά αυτήν την πτυχή.»
Πρόσθεσε ότι το Μαυροβούνιο έχει προωθήσει μεταρρυθμίσεις σε αυτό το μέτωπο, γεγονός που αποδεικνύεται από το κλείσιμο του κεφαλαίου 5 για τις δημόσιες συμβάσεις. Αυτό αφορά το σύνολο των νόμων και κανονισμών της ΕΕ που πρέπει να υιοθετήσουν οι υποψήφιες χώρες πριν ενταχθούν στην ΕΕ.
«Και πάλι, πρέπει να κάνουμε πολλά περισσότερα. Πρέπει να δείξουμε ότι κάνουμε σπουδαία δουλειά όσον αφορά το κράτος δικαίου.»
Γενικότερα, όσον αφορά την τεχνική πλευρά, ο Spajić δήλωσε ότι το Μαυροβούνιο πρέπει να κάνει «το μερίδιο που του αναλογεί και να είναι έτοιμο για την προσχώρηση».
«Είναι προς το δικό μας συμφέρον, είναι προς το συμφέρον ολόκληρης της Ένωσης, διότι προφανώς, από τη στιγμή που θα ενταχθούμε στην ΕΕ, θέλουμε να προσθέσουμε αξία. Δεν θέλουμε να αφαιρέσουμε αξία.»